Groendaken helpen op een milieuvriendelijke manier aan het verminderen van energieverbruik. Een groendak geeft een natuurlijk isolatie, verminderd vervuiling en verbeterd de luchtkwaliteit. Bovendien biedt een groendak voedsel voor insecten en geeft daarmee de voedselketen een impuls.

Opwarming van steden

Beton is een uitstekende drager van energie. Het neemt langzaam warmte op en geeft deze ook weer langzaam af. In warme zomerperioden zorgt dit voor een temperatuurstijging in steden. Onderzoek van de Wageningen Universiteit toont aan dat het ’s avonds in de stad 3,4 graden warmer blijft dan op het platteland. Steden vormen hitte-eilanden die volop worden gekoeld met energieslurpende airco’s. De WUR spreekt van een warmtekoepel die zich vormt over een stad en wel 120 meter hoog wordt.

Groendak groene oase

Veel gemeentebesturen hebben kennis van deze opwarming en de nadelige gevolgen. Het aanleggen van een groendak wordt diverse steden dan ook gepromoot om opwarming en vervuiling te verminderen. Op industriële gebouwen kunnen groendaken bijdragen aan de visuele aantrekkelijkheid van een stad. Op redidentiele gebouwen biedt een groendak de mogelijkheid om te ontspannen in een mooie omgeving. Soms worden groente of fruit verbouwd op het groendak voor een meer duurzame levensstijl van de bewoners. Hoveniers leren om te gaan met het beplanten en inrichten van daktuinen op een beperkt oppervlak en soms ook een beperkte draaglast.

Wat is een groendak

Wikipedia spreekt van Groene daken of vegetatiedaken wanneer platte of hellende daken zijn voorzien van begroeiing. Een meer formele benaming is “begroeid dak” of “dakbegroeiing”. Een groendak kan weer worden gesplitst in “extensief” of “intensief” begroeid. Waarbij langzaam groeiende vetplanten, mossen, kruiden en grassen behoren tot een extensieve begroeiing en struiken of bomen behoren tot intensieve begroeiing. Van een groendak kan ook sprake zijn als deze tegen een verticale gevel is aangebracht. Een groendak kan dienst doen ter decoratie maar ook voor samenkomst van bewoners of ten behoeve van eco-farming.

Waarom zijn groendaken duurzaam?

Warmte

Groendaken worden aangelegd op een waterdichte dakbedekking van bijvoorbeeld kunststof (EPDM) of bitumen. De extra laag van aarde en planten houdt vocht en koelte langer vast. Hierdoor zorgt een groendak voor extra isolatie en verminderd het de opwarming van de lucht. Bovendien zorgt de extra isolatie voor een aangenamer klimaat in het onderliggende gebouw. Aanvullende koeling (airconditioning) is daardoor minder of niet langer noodzakelijk. Dit zorgt voor een directe besparing op het gebruik van energie.

Luchtkwaliteit

Planten, mossen en grassen zorgen voor een natuurlijke filtering van vervuilde lucht. Het kan bijdragen aan de vermindering van fijnstof en stikstof. Vooral in stedelijke gebieden is het verkeer een grote bron van fijnstof. Uit onderzoek blijkt dat mos en vetplanten als sedum, fijn stof kunnen opvangen en vasthouden. De Wageningen UR heeft berekend dat 100 m2 begroeid groendak oppervlak per jaar ongeveer 100 gram fijnstof kan opnemen.

Voeding insecten

Een sedumdak biedt voeding en een schuilplaats voor insecten. De gehele voedingsketen daarboven profiteert hier natuurlijk ook van. Bovendien maken ook bijen en vlinders dankbaar gebruik van een groene oase in de stad.

Vermindering geluid

Een groendak verhoogt de massa van een gebouw. Hierdoor wordt geluid geweerd voor aanwezigen in het gebouw. Daarnaast zorgen de mossen en grassen ook voor demping van omgevingsgeluid. In de bebouwde omgeving zal hierdoor ook het geluid minder galmen.

Voorkomt overlast hoosbuien

De kenmerken van klimaatverandering bestaan onder andere uit het vaker openbreken van een wolkendek. Forse hoeveelheden water kunnen zeer lokaal zorgen voor overlast. Groendaken zorgen houden regenwater lager vast. Hierdoor wordt overlast bij een hoosbui beperkt.

Groendak aanbrengen

Wanneer je wilt overgaan tot het aanbrengen van een groendak kun je de volgende stappen volgen:

  1. Onderzoek of er wettelijke beperkingen zijn. Mogelijk is het door de gemeente op sommige plaatsen of daken verboden om een groendak of groene gevel te maken.
  2. Neem een bouwkundige in de arm die berekend of het dak geschikt is. Een groendak zorgt voor een hogere last op de constructie van het dak. Er dient te worden berekend of het dak geschikt is of dat wellicht aanvullende maatregelen moeten worden genomen.
  3. Neem contact op met een expert op gebied van groendaken of daktuinen. Zij kunnen u informeren over beperkingen of kansen op uw specifieke dak.

Tips bij aanleg groendak

Het is in ieder geval verstandig om de huidige staat van de dakbedekking te beoordelen. Wanneer deze op korte termijn toch al aan vervanging toe is dan is het goed om dit direct mee te nemen bij aanleg van het groendak.

Bepaal in hoeverre u het dak wilt onderhouden. Kiest u voor intensieve of extensieve beplanting. Dit zal deels ook afhankelijk zijn van de ligging van het dak of de gevel en de mogelijkheid tot betreding van het dak.

Bedenk hoeveel geld u wilt investeren in het dak. Het is mogelijk om hierbij de voordelen van een groendak mee te nemen in het kostenplaatje. Welke besparing is te verwachten door het ontbreken van airconditioning? Hoe veel langer gaat het dak straks mee door de beschermende laag van het groendak? Dit zijn factoren die kunnen helpen bij het maken van een investeringsbeslissing.

Sommige gemeenten hebben subsidiepotjes of een andere bijdrage voor personen die een groendak willen aanleggen. Het kan ook zijn dat er een lening kan worden afgesloten met gunstige voorwaarden. Ten tijden van schrijven van dit artikel geeft de gemeente Amsterdam bijvoorbeeld maximaal € 30,- subsidie per m2. In geval van aantoonbare langere wateropslag kan dit oplopen tot € 50,- subsidie per m2.

Lees ook: Tegel eruit, groen erin

 

 

Foto door Phil Desforges via Unsplash