De kosten voor asbestverwijdering kunnen fors omlaag blijkt uit onderzoek van TNO, Universiteit Utrecht, Radboud Universiteit Nijmegen en Crisislab. De huidige werkwijze is niet proportioneel als je de risico’s meeweegt blijkt uit het rapport dat is opgeleverd op verzoek van Aedes en de woningcorporaties Talis te Nijmegen, Mitros te Utrecht, Vestia te Rotterdam en Woonbron te Rotterdam.

De hoge kosten voor asbestverwijdering nemen een forse hap uit het budget van woningcorporaties maar ook van particuliere huiseigenaren. Realistische voorzorgsmaatregelen zijn dan ook in het belang van alle partijen. Nu blijkt dat in veel situaties helemaal niet duidelijk is wat het risico is op blootstelling aan asbest. De onderzoekers hebben daarom een aantal veel voorkomende scenario’s onderzocht. Hieruit blijkt dat in veel gevallen op dit moment te veel preventieve maatregelen worden genomen.

Soms helemaal geen bescherming nodig

De onderzoekers hebben bij een aantal scenario’s vastgesteld dat er sprake is van een zeer laag risico op asbest inhalatie. De huidige “containment” maatregelen zouden in deze gevallen overbodig zijn. Het incidenteel boren of schroeven in een asbestplaat zou een nagenoeg nihil risico met zich meebrengen. Te weinig om kosten te maken zoals adembescherming. Een installateur die wellicht vaker in een asbestplaat boort of schroeft zou een boor met afzuiging moeten gebruiken. Eventueel aangevuld met een P3 masker. Voor iemand die professioneel asbesthoudende plafondplaten verwijderd zijn uitgebreide beschermingsmaatregelen wel belangrijk. Volledige adembescherming en maatregelen die blootstelling aan de bron voorkomen (zoals wetting agents en afzuiging voor boormachines).

Na brand alleen gezond verstand

Het rapport heeft ook berekend wat de gevolgen en risico’s zijn na een brand waarbij asbestdeeltjes met rook de lucht in is gegaan. “Het doen van grote investeringen (zoals grootschalige sanering van gedeponeerd asbest en het aan mensen aanbieden van alternatieve woonruimten) om de blootstelling aan asbest door brand te beperken is door de zeer geringe gezondheidsrisico’s per definitie buitenproportioneel. Er zal met gezond verstand gekeken moeten worden in welke mate en op welke wijze het gedeponeerde asbest opgeruimd dient te worden.”

Eigen asbesthoudende golfplaten verwijderen

Opvallend aan het onderzoek is ook het scenario waarbij een particulier zijn eigen asbesthoudende golfplaten verwijderd. Bij een incidentele blootstelling gedurende 16 uur zijn de risico’s klein. Er zouden geen aanvullende maatregelen hoeven te worden genomen. Professionele saneerders die zich enkel met deze werkzaamheden bezig houden zouden voor risicovermindering beter geld kunnen steken in valbeveiliging. “Gezien de geringe omvang van de ‘asbest gerelateerde risico’s’ lijkt het in dit scenario
zinvoller om beschermingsmaatregelen tegen de secundaire (red. bijv. valbeveiliging), dan tegen de primaire, risico’s (red. asbestinhalatie) te nemen.”

Laag risico toch voorzorgsmaatregelen

Uit het onderzoek komt naar voren dat er bij veel scenario’s minder risico wordt gelopen dan gedacht. Het maken van zeer hoge kosten voor een bijna onmeetbaar risico lijkt dan ook niet logisch. Een particulier die een gaatje boort in een asbesthoudende plaat loopt weinig risico. Afgezet tegen de kosten zou iedere beschermende maatregel daardoor theoretisch gezien buitenproportioneel zijn. Toch is het wel volgens de onderzoekers als particulier wel zinvol om maatregelen te nemen als daarmee risico’s nog verder kunnen worden verlaagd. Bijvoorbeeld door nat te werken of ook bij de hobbymarkt simpele disposable maskers aan te schaffen.

Jaarlijks sterven er naar schatting 1600 Nederlanders aan de gevolgen van blootstelling aan asbest. De kans op het krijgen van asbestziekten is afhankelijk van de totale hoeveelheid ingeademde asbestvezels. Wikipedia asbest