Het kabinet wil maatregelen nemen om belastingontwijking van grote internationale bedrijven tegen te gaan. Deze maatregelen treffen echter ook woningcorporaties omdat zij sinds 2008 verplicht zijn vennootschapsbelasting (vpb) te betalen. Uit een rapport van branchevereniging Aedes blijkt dat woningcorporaties de komende jaren een miljard meer aan belasting moeten gaan betalen. Dit heeft ook te maken met eerdere fiscale maatregelen zoals de verhuurdersheffing.

Anti Tax Avoidance Directive (ATAD)

De ATAD is in het leven geroepen om grote internationale bedrijven te beletten hun bedrijfsstructuur zo in te richten dat ze geen of nauwelijks belasting hoeven te betalen. In 2016 heeft de Europese Unie afgesproken belastingontwijking tegen de gaan en heeft deze afspraak vastgelegd in Anti Tax Avoidance Directive. Het kabinet moet de ATAD-richtlijn voor eind 2018 omzetten in Nederlandse regels binnen de vennootschapsbelasting (vpb). Het kabinet wil vanaf 2019 de renteaftrek op leningen beperken tot 30 procent van de fiscale winst. Dankzij deze maatregel verwacht de overheid bijna 1,4 miljard aan extra belasting te innen.

In de praktijk

De maatregelen hebben extra impact op organisaties met meer leningen dan winst, en dit zijn juist de woningcorporaties. De overheid stimuleert het aangaan van leningen ook nog eens zodat er meer geïnvesteerd kan worden in het huizentekort. Daardoor gaan woningcorporaties als gevolg van de ATAD-richtlijn juist veel extra vennootschapsbelasting betalen. In de praktijk is het een boete op leningen voor investeringen, dit terwijl het bedoeld was om belastingontwijking te bestrijden bij grote internationale bedrijven geeft Aedes aan. Het kabinet kan een uitzondering maken voor ondernemingen met maatschappelijk belang, zoals sociale verhuurders, maar wil dit niet omdat ‘het streeft naar een gelijke behandeling van eigen en vreemd vermogen bij alle vpb-instellingen’. Daarmee wil de regering de belastingvoordelen voor leningen beperken en bedrijven stimuleren om te ondernemen uit eigen vermogen, aldus een Kamerbrief in februari.

Huurders de dupe

Dankzij de maatregelen kunnen er landelijk bijna 70.000 huurwoningen minder gebouwd worden of 100.000 huizen niet gerenoveerd worden tot energiezuinige woningen. Dit heeft als gevolgd dat wachtlijst voor huurhuizen oplopen, de huurprijzen onder druk komen te staan en verduurzaming niet kan plaatsvinden.

Brandbrief

De maatregelen hebben ook grote gevolgen voor Limburg. De Limburgse colleges van burgemeester en wethouders hebben dan ook een brandbrief ontvangen van de Limburgse woningcorporaties. Namens de corporaties spreekt Ger Peeters: “Het kabinet vraagt terecht of corporaties gas willen geven op nieuwbouw en verduurzaming. Dat willen we ook, maar door dit soort financiële aanslagen wordt het ons tegelijkertijd onmogelijk gemaakt. De overheid onttrekt hiermee veel geld aan de sociale huisvesting, een maatschappelijke voorziening, en doet daarmee huurders tekort.”

Lees ook: Opnieuw onderzoek naar betaalbaar wonen door woningcorporaties