Daken die asbest bevatten moeten na 2024 uit Nederland verdwenen zijn. De Tweede Kamer heeft dinsdag met een ruime meerderheid ingestemd met het wetsvoorstel aangaande de astbestdaken. Staatssecretaris Stientje Van Veldhoven van Infrastructuur en Waterstaat diende het wetsvoorstel in.
De hoogste tijd
De plannen voor een verbod op asbestdaken zijn niet nieuw. Ruim 3 jaar geleden werden de plannen al aangekondigd en na tevredenheid van Van Veldhoven zijn ze nu definitief. Asbest is een groot gevaar voor de gezondheid. Vrijkomende asbestvezels kunnen aanleiding zijn voor kanker en andere ziekten. Ieder jaar overlijden tussen de 900 en 1.300 mensen aan door asbest veroorzaakte ziekten. Van Velhoven geeft aan: “De hoogste tijd om vandaag nog met saneren te beginnen.”
Saneren asbestdaken
Volgens het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat is er in Nederland nog zo’n 80 miljoen vierkante meter dak met asbest. Dit jaar zal circa 12 miljoen vierkante meter van het materiaal verwijderd worden uit daken. In 2016 en 2017 werd respectievelijk bijna 10 en 10,8 miljoen vierkante meter gesaneerd. Er ligt dus nog een behoorlijke opgave om alles op tijd te verwijderen. Op dit moment werkt het ministerie samen met betrokken partijen aan plannen om het in kaart brengen van asbestdaken te versnellen.
Fonds saneren asbestdaken
Twee jaar geleden werd er een pot van 75 miljoen euro beschikbaar gesteld voor de asbestsanering. Zowel bedrijven als particulieren komen hiervoor in aanmerking. Per vierkante meter wordt 4,50 euro uitgekeerd met een maximum van 25.000 euro per adres. Echter is er op dit moment nog maar 5 miljoen over en dat is veel te weinig om bestaande asbestdaken te saneren. De Kamer pleit daarom voor een nieuw fonds voor particulieren en bedrijven die de sanering van hun dak niet kunnen betalen. Dit jaar moet de Staatssecretaris daar meer duidelijkheid over verschaffen.
Kritiek
Onder meer de Vereniging van Asbestverwijderende Bedrijven denkt dat het asbestdaken verbod op deze termijn niet haalbaar is. Het gebrek aan tijd en geld levert ook andere gevaren op volgens een aantal andere organisaties. Zij waarschuwen dat het verbod kan leiden tot een opmars van incapabele en illegale asbestverwijderaars. Zij gaan mogelijk asbestdaken saneren zonder de zonder milieu- en veiligheidsvoorschriften in acht te nemen.
TNO wil innoveren
TNO en milieu-onderzoeksbureaus hadden eerder dit jaar kritiek op het feit dat de er geen nieuwe werkmethoden toegelaten worden aangaande het verwijderen van asbest. Volgens het TNO kans asbest goedkoper, sneller en in sommige gevallen veiliger verwijderd worden. LTO-bestuurder Alfred Jansen: “Er zijn te weinig bedrijven om al die daken op tijd weg te halen. Daarom hebben we innovatie nodig. Zo bestaat er een coating die ervoor zorgt dat de asbestvezels niet meer vrij kunnen komen. Je kunt asbestdaken dan langer laten liggen, zonder gevaar voor de volksgezondheid.” De coating is nooit op de markt gekomen vanwege de onduidelijke regels voor toelating. “Binnen de asbestbranche wordt erg eenzijdig gekeken naar saneren. Er worden altijd heel veel voorzorgsmaatregelen getroffen. En de ruimte voor innovatie is te beperkt: men zegt dat het te ingewikkeld zou zijn. Maar zonder innovatie lukt het helemaal niet om al die asbestdaken voor 2024 te saneren.”
Kosten asbestsanering woningcorporaties
Woningcorporaties hebben de afgelopen drie jaar ongeveer een half miljard euro uitgegeven aan asbestsanering, zo becijfert Aedes. In 2017 ging het om een bedrag van ongeveer 165 miljoen. Bij een ander asbestbeleid zouden corporaties volgens Aedes ongeveer veertig procent kunnen besparen. De aankomende jaren zullen de kosten voor asbestsanering oplopen naar 200 miljoen euro per jaar, zo verwacht Aedes. Corporaties moeten namelijk in een hoger tempo hun woningen verduurzamen en dus renoveren. Op dat bedrag kunnen corporaties jaarlijks minstens 80 miljoen euro besparen, zonder dat de veiligheid in het geding komt. Dit geld kunnen de woningcorporaties dan inzetten voor duurzaamheid en betaalbare woningen, aldus Aedes.
Wat is asbest?
Asbest is een verzamelnaam voor zes in de natuur gevormde mineralen met een vezelstructuur. Deze microscopisch kleine vezels kunnen zo fijn zijn dat ze niet met het blote oog waarneembaar zijn. Asbest was jarenlang een populair bouwmateriaal omdat het licht, goedkoop, sterk en brandwerend is. Het materiaal is onder meer verwerkt in vensterbanken, golfplaten, riool-, gas- en waterleidingen, warmhoudplaatjes, vinyltegels en luchtkanalen van schoorstenen, gevelpanelen en plafonds. Asbesthoudende materialen zijn veel gebruik tijdens de bouw van woningen en scholen. Later werd algemeen bekend dat asbest zeer grote risico’s voor de gezondheid met zich mee kan brengen. Sinds 1993 is het reeds verboden om asbest te gebruiken in de bouw. Alle nog bestaande asbestdaken in Nederland zijn op dit moment dus minimaal 25 jaar oud.